| CÔ THỦ THƯ TRẺ TUỔI | |||
Cập nhật lúc 09h32, ngày 04/05/2010 | |||
Trời bắt đầu trở gió sau những ngày nắng đông vàng ruộm. Tôi rẽ vào Trường Đại học Sư phạm tìm đến góc trẻ trung nhất trong hệ thống trường lớp đồ sộ này, đó là Trường THPT Nguyễn Tất Thành đang nằm khiêm nhường bên những tòa nhà cao kiêu hãnh. Sân trường rộng thênh, học sinh vừa vào tiết đầu, không khí còn vương những tiếng nô đùa vang rộn. Lần đầu tiên bước chân vào thư viện của Trường Nguyễn Tất Thành, tôi thực sự ngạc nhiên bởi hoạt động nơi đây khác với nhiều nơi tôi từng đến. Đón tôi bằng nụ cười tươi trẻ, Trần Kim Toàn - cô thủ thư của thư viện đã xua tan trong tôi những e ngại ban đầu. Dáng đi nhanh nhẹn, mái tóc dài đung đưa theo nhịp chân bước, đôi mắt sáng trong, trông Toàn như một cô sinh viên hồn nhiên năng động. Gặp Toàn trong những ngày cuối năm bận rộn, tôi đã được dịp “mục sở thị” những công việc thường ngày của cô cán bộ thư viện trẻ tuổi. Từ lúc nào, trong tôi đã có nhiều thay đổi khi nghĩ về vai trò của một thủ thư trong thư viện trường học. Không còn cứng nhắc, xưa cũ và thụ động. Tất cả đang trở nên tươi mới, trẻ trung, hòa vào nhịp sống sôi nổi với nhiều thử nghiệm đáng trân trọng, khích lệ. Tốt nghiệp khoa Thông tin - Thư viện Trường Đại học Văn hóa Hà Nội năm 2005, Toàn bắt đầu bước vào không gian sinh hoạt hoàn toàn mới. Được làm việc tại Trường Nguyễn Tất Thành - một tập thể 5 năm liền là Lao động Xuất sắc, được UBND thành phố Hà Nội công nhận trường đạt Chuẩn Quốc gia giai đoạn 2001 - 2010, được Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Huân chương Lao động hạng Ba… Toàn vô cùng tự hào và càng ý thức rõ hơn vai trò của người cán bộ thủ thư trong ngôi trường có nhiều thành tích này. Thời gian đầu còn bỡ ngỡ, Toàn đã có nhiều suy nghĩ, trăn trở về hướng đi của mình để làm sao cho có ý nghĩa, có hiệu quả thực sự. Không để cho những dự định và niềm say mê dừng lại, Toàn bắt tay vào lên kế hoạch cho thư viện với mong ước cháy bỏng nó sẽ trở thành điểm đến hứng thú và gần gũi với các em học sinh. Cũng từng là một học sinh, sinh viên yêu sách, mê thư viện, Toàn biết rằng để thu hút các bạn trẻ đến với nơi mà mọi người quen với nếp nghĩ là tĩnh lặng, thâm trầm này thì người cán bộ thủ thư phải có nhiều bước đột phá làm thay đổi suy nghĩ của học sinh về một thư viện cũ kĩ, buồn tẻ. Không chỉ đơn thuần là ngồi trông kho sách, nhận nguồn sách được cấp theo chỉ tiêu và đáp ứng những gì bạn đọc yêu cầu mà chính mình phải khởi động cũng như lôi cuốn các em học sinh cùng tham gia thì mới tạo được sự hào hứng. Toàn mạnh dạn thay đổi kho sách để các em học sinh dễ tiếp cận hơn. Không thủ tục rườm rà như trước, không nội quy quá cứng nhắc, kho sách được sắp xếp theo hình thức bán mở. Giá ngoài cùng, gần bàn đọc sách là giá sách chính các em học sinh được tự chọn lựa. Giá phía trong là giá sách mượn theo yêu cầu được sắp xếp rất khoa học và dễ tìm. Sáng kiến về loạt sách Khoa học thường thức với 6 khoang sách: KHTT(1) - Môi trường, thiên nhiên, động thực vật, con người; KHTT(2) - Các vấn đề xã hội, tâm lí, sức khỏe, y tế; KHTT(3) - Sách tham khảo khối tự nhiên; KHTT(4) - Sách tham khảo khối xã hội; KHTT(5) - Sách tham khảo giáo dục thể chất, thẩm mĩ; KHTT(6) - Sách về danh nhân, nhân vật lịch sử, nhân vật nổi tiếng, gương sáng đã giúp Toàn khai thác triệt để vốn sách cũng như định hướng, kích thích học sinh hứng thú trong việc tìm hiểu kiến thức rộng mở. Bằng cách phân loại sáng tạo này, học sinh có thể dễ dàng tham khảo những chủ đề mình cần mà không mất công tra cứu lâu. Ngoài ra, thư viện còn có thêm Tủ sách tham khảo liên lớp dành cho hai cấp, giúp các em bước đầu tìm hiểu về những kiến thức ngoài cấp học của mình, là hành trang cho con đường dài rộng phía trước. Thư viện đưa ra nhiều loại tủ sách giúp các em nhanh chóng tìm được tài liệu theo sở thích hoặc theo hướng tìm kiếm của mình: Tủ sách Pháp luật, Tủ sách Tin học, Tủ sách Tiếng Anh, Tủ sách Ngoại văn... với nhiều tài liệu bổ ích cũng là địa chỉ cho các em học sinh khát khao thu nhận kiến thức, thực hiện kế hoạch du học của mình. Tủ sách Tuyên truyền giáo dục, Tủ sách Hồ Chí Minh nghe có vẻ khô cứng, thiếu sức thuyết phục nhưng với cách bài trí mềm mại, gợi mở nên học sinh không hề cảm thấy ngại đọc. Các cộng tác viên thư viện nhỏ tuổi còn giúp cô Toàn trang trí cho Giỏ sách Âm nhạc thật đặc biệt với những tập bài hát được đặt vào giỏ mây như những món quà dễ thương tặng bạn bè ngày lễ. Điều đặc biệt của thư viện trường THPT Nguyễn Tất Thành chính là có tủ sách mang tên Tiếng Anh “Let’s your idea fly” (Hãy để ý tưởng của bạn cất cánh). Đó chính là những bài tập các môn học, những bài báo cáo chuyên đề, những tập san do chính học sinh Trường Nguyễn Tất Thành biên soạn. Những tài liệu được lựa chọn vào tủ sách này đều được đánh giá là có giá trị nội dung tốt, thể hiện công sức tìm tòi cũng như sự sáng tạo trong cách trình bày của học sinh. Học sinh có thêm nguồn tài liệu để tham khảo, giáo viên coi đó là công cụ đắc lực hỗ trợ cho bài giảng của mình.Có thể nói cách bổ sung tài liệu vào thư viện theo hình thức này vô cùng thiết thực và hiệu quả. Ngay từ những ngày đầu hoạt động, cùng với những người tâm huyết với thư viện, Toàn đã xin phép BGH nhà trường cho xây dựng thư viện thành Ngôi nhà chung thân thiện. Nơi đây học sinh có thể tìm được những cuốn sách mà mình yêu thích cũng như có không gian tự học nghiêm túc và thoải mái. Đề án “Thư viện - Ngôi nhà chung thân thiện” được triển khai theo nhiều hình thức. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh: trưng bày, điểm sách theo chủ đề; chủ động hướng dẫn cách tra tìm tài liệu cho bạn đọc mới trong thư viện; giới thiệu sách và tiến hành thử nghiệm chương trình ngoại khoá đối với khối THCS thành một hội thi giới thiệu sách. Ngoài ra, Toàn còn chủ động phối hợp cùng các thành viên trong tổ công tác thư viện trong việc tuyên truyền sách phù hợp với chương trình học tập. Đầu tháng 12, tổ Thư viện đã cùng với giáo viên dạy Văn của lớp 6A1, 6A2 kết hợp tổ chức thi kể truyện cười cho các em. Hoạt động này đã khuyến khích các em tìm đọc tài liệu, hiểu sâu sắc thêm và có hứng thú về một thể loại trong chương trình dạy học Ngữ văn. Kinh phí dành cho thư viện còn hạn hẹp, không ngồi chờ nguồn sách ít ỏi được cấp, Toàn đã phát động phong trào quyên góp sách để tủ sách thư viện ngày càng phong phú. Chuyên mục “Sách hồng tặng Thư viện” thu hút được giáo viên, học sinh, tập thể và các cá nhân trong và ngoài trường. Phong trào sách hồng luôn diễn ra sôi nổi và trở thành một trong những hoạt động truyền thống của nhà trường. Số sách quyên góp được trong năm học 2006 - 2007 là 2.827 cuốn; năm học 2007 - 2008 là 545 cuốn. Hiện nay, tổng số tài liệu có trong thư viện đã lên đến 11.557 bản sách và 14 loại báo, tạp chí. Toàn soạn ra cả cuốn sổ dày lưu tên những cá nhân, tập thể tặng sách cho thư viện để những tấm lòng ấm áp được vinh danh, cũng là động lực để mọi người đóng góp cho tủ sách chung ngày càng nhiều hơn. Chào mừng ngày Nhà giáo Việt Bằng nhiều phương pháp linh hoạt, sáng tạo, Toàn đã thể hiện được sự quan tâm đến các em thông qua nhiều hoạt động ngoại khoá bổ ích, cổ vũ tinh thần ham tìm tòi, học hỏi và đam mê đọc sách. Xây dựng được thói quen đến thư viện mượn sách trở thành một nhu cầu thường xuyên và không thể thiếu của các em học sinh là một quá trình lâu dài và khó khăn. Toàn không chỉ là cô thủ thư, cô giáo mà còn là người chị gần gũi các em, chia sẻ với các em những tâm tư trong cuộc sống nên các em học sinh coi Toàn như người chị thân thiết. Cứ hết tiết là lại chạy sang thư viện tìm sách đọc, hay đơn giản là hỏi han cô thủ thư vui tính hoặc trêu đùa nhau cho tan những căng thẳng trong tiết học vừa qua. Nhiều học sinh yêu thích thư viện đã trở thành những cộng tác viên đắc lực, hỗ trợ thư viện trong công tác xử lí nghiệp vụ, phục vụ và tuyên truyền một cách tự nguyện. Môi trường này sẽ giúp các em vững vàng hơn trên con đường phía trước, và chính các em sẽ là những điểm sáng thu hút các học sinh khác đến với thư viện. Cộng tác viên của chị Toàn không chỉ có khô cứng là sách và sách mà còn là những tiếng cười giòn tan, những yêu thương gần gũi như trong một mái ấm gia đình, là những buổi liên hoan nho nhỏ tràn đầy kỉ niệm. Và những ai đã từng làm cộng tác viên với thư viện đều đã đỗ đại học với kết quả tốt. Phải chăng được gần sách, con người cũng cảm thấy ham học hỏi hơn, say mê với nguồn kiến thức vô tận của cuộc sống và càng có thêm động lực phấn đấu cho ước mơ cháy bỏng của mình? Thư viện với hai phòng dành cho học sinh và giáo viên liên thông nhau tạo một cảm giác gần gũi giữa thầy và trò. Trò có gì không hiểu có thể trực tiếp sang hỏi thầy. Thầy cũng có nhiều thời gian để theo dõi những biến đổi trong trò và có phương pháp tiếp cận trò hiệu quả hơn. Nếu như những năm học trước, số lượng học sinh đến thư viện khoảng 50 - 60 lượt/ ngày thì đến nay số học sinh trung bình đến thư viện là 75 - 80 lượt/ ngày. Trong tháng 12 vừa qua, Thư viện được vinh dự tiếp đón hai đoàn thăm quan của các cán bộ, giáo viên thư viện trường học do Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội và Trường Bồi dưỡng cán bộ Giáo dục tổ chức tổng cộng 275 người). Các em học sinh đã tự tay làm những tấm thiếp lưu niệm đầy ý nghĩa để tặng cho các đại biểu. Công việc này được cô Toàn và các cộng tác viên thư viện cùng nhau thực hiện với mong muốn đem đến cho đoàn đại biểu những ấn tượng khó phai và thể hiện phong cách cũng như sự chân thành nồng nhiệt của học sinh trường THPT Nguyễn Tất Thành. Là thư viện linh động trong cách bài trí, ánh sáng chan hòa qua những ô cửa khiến không gian thư viện như bừng sáng lên soi rõ bảng tin đầy mầu sắc và hình ảnh. Bảng tin là đối tượng chính dễ nhìn thấy nhất trong thư viện. Trên bảng tin không chỉ có chữ và chữ mà có cả những bông hoa do chính các em học sinh tự làm. Có cả những bức tranh đầy màu sắc chứa chan hoài bão và ước mơ. Cộng tác viên của thư viện còn giúp Toàn giới thiệu những cuốn sách hay trên bảng tin nhằm định hướng một cách thuyết phục cho các bạn học sinh trong việc chọn sách. Một chiếc bảng để học sinh có thể yêu cầu “Sách hay bạn muốn” cũng là ý tưởng rất mới mẻ của Toàn. Học sinh có thể viết phiếu yêu cầu những cuốn sách mình thích, cũng có thể viết về những mơ ước của mình với sự chân thành đáng yêu. Những giỏ hoa, bể cá, tượng, gấu bông cùng những hình thù ngộ nghĩnh thấp thoáng trong phòng khiến thư viện như là một điểm đến thư giãn lí tưởng, lãng mạn. Học sinh đến đây được nói chuyện, được trao đổi bàn luận, được cười nói thoải mái nên không gian thư viện đã trở thành nơi đi về đầy niềm vui, kỷ niệm. Giải Nhì cuộc thi Kể chuyện về tấm gương đạo đức Bác Hồ, hoàn thành lớp học Thiết kế đa phương tiện hỗ trợ giảng dạy do Đại học FPT tổ chức, giải Nhất Hội thi cán bộ giáo viên thư viện giỏi cấp thành phố năm học 2006 - 2007, giải Nhất Hội thi Cán bộ - Giáo viên thư viện giỏi toàn quốc năm 2007… là những khích lệ, là niềm động viên to lớn cho cô gái trẻ tiếp tục thực hiện những đam mê của mình. Có được những thành công nho nhỏ này, Toàn không quên nhắc về những chia sẻ, hỗ trợ của các giáo viên trong trường. Đặc biệt, sự ủng hộ, góp ý về ý tưởng của phòng Khoa học - Công nghệ thụng tin - Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã giúp Toàn thực hiện thành công những kế hoạch của mình. Toàn cũng muốnsẽ có nhiều cuộc gặp gỡ, chia sẻ với các đồng nghiệp khắp nơi để cùng học hỏi và trao đổi những ý tưởng của mình cho nhau nghe, cùng nhau xây dựng một mô hình thư viện trường học thực sự hiệu quả. Toàn mong sao thư viện của mình sẽ có diện tích rộng hơn, có thêm nhiều chỗ ngồi để các em học sinh có thể xem phim tại chỗ và cùng nhau thảo luận. Dự định sẽ làm blog cho thư viện trường để học sinh có thể vào nhận xét về cách phục vụ, trình bày mong muốn của mình, yêu cầu sách hay. Lên kế hoạch cài vào máy tính một thư mục để học sinh được xem những đoạn phim ngắn bổ ích gọi là Cinema trong thư viện… Còn, còn nhiều ấp ủ nữa sẽ đến mỗi ngày. Toàn muốn làm việc mãi trong môi trường của thư viện trường học, bởi nơi đây cho Toàn được thỏa sức bay bổng với những ước mơ tươi đẹp, được gặp gỡ những tâm hồn trong trẻo, được làm tất cả những công việc của một cán bộ thủ thư, được thử nghiệm những ý tưởng mới và được phát huy hết khả năng của mình trong không gian nhỏ bé nhưng cũng đầy rộng mở. Mùa xuân đang rất gần, chồi non lộc biếc đang náo nức mời gọi những niềm vui. Nụ cười cô thủ thư trẻ còn đọng lại mãi trong lòng tôi, trong niềm tin và tình yêu của những học trò nhỏ. Lương Gia Linh - Tập san Sách GD và Thư viện trường học Nguồn: http://hanoi.edu.vn/newsdetail.asp?NewsId=6458&CatId=204 |
Thứ Ba, 8 tháng 6, 2010
CÔ THỦ THƯ TRẺ TUỔI
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)